Tekst speech Annegien Wijnands Staten over bestuursakkoord.
Voorzitter,
De PvdA wil haar bijdrage graag beginnen met het feliciteren van de VVD, CDA en SP met hun deelname aan het college van GS de komende periode. Er liggen voor onze provincie grote uitdagingen de komende jaren en wij wensen de partijen succes met het vormgeven en uitvoeren van beleid dat bijdraagt aan een Brabant waarin het voor iedereen goed wonen, werken en leven is.
Het bestuursakkoord is geschreven door een college in een nieuwe samenstelling. Dit betekent dat de PvdA zich gesteld ziet voor een nieuwe rol, die van oppositiepartij. En zoals eerder is opgemerkt over de SP ‘zij gedroegen zich achter de onderhandelingstafel anders dan als oppositiepartij’ zo zal voor de PvdA ook gelden dat wij als oppositiepartij andere accenten zullen leggen dan als coalitiepartij. Echter, de insteek van de PvdA zal zijn dat wij als Staten met z’n allen, aan het werk zijn voor Brabant en haar inwoners. Dat belang staat voor ons voorop. De PvdA zal zich dan ook opstellen als een contructieve oppositie-partij, waarbij voor ons de inhoud leidend zal zijn.
Als uitgangspunt zullen wij, als vanzelfsprekend, ons verkiezingsprogramma hanteren. Dat zal bij ons het ijkpunt zijn ten opzichte van de besluitvorming in de Staten en dat is bij ons ook het ijkpunt ten opzichte van het voorliggende bestuursakkoord.
Voorzitter, de PvdA wil kort wat zeggen over het formatieproces.
Nog voordat de PvdA op gesprek ging bij informateur Wiegel, had ik al vernomen van de partijen die mij voor waren gegaan, dat hij niet met de PvdA wilde, maar wel met de SP en dat de PVV vooralsnog geen kans maakte. Een programmatische vergelijking kwam in het gesprek en ook later niet aan bod. Bij de Pvda is het gevoel blijven hangen dat er niet zozeer gekeken is naar wat goed is voor Brabant, maar vooral naar wat goed is voor de VVD. Voor de transparantie van het proces was het juist geweest als er verslaglegging van de gesprekken had plaatsgevonden. De PvdA stelt ook vragen de vertrouwelijkheid en beslotenheid waarin de presidiumvergaderingen over het bestuursakkoord en de commissie-indeling plaatsvinden. De SP stelt nog terecht in haar verkiezingsprogramma “alleen besloten vergaderingen bij hele goeie redenen”
Goed, voorzitter, de PvdA wil ook kort wat zeggen over de inbreng van de verschillende partijen in het bestuursakkoord.
Veel aandacht is naar de SP gegaan. De SP betaalt in het college-akkoord een hoge prijs voor haar deelname. Principiële zaken als de ruit om E’hoven, de groei van E’hoven Airport, de teruggave van de Essentgelden, BSCH, Logistiek Park Moerdijk en de oprichting van een duurzaam provinciaal energiebedrijf zijn overboord gezet. Op haar regio-conferentie afgelopen week heeft de SP uitgesproken dat zij het verschil moet laten zien in de coalitie en zich moet profileren. Wij wensen de SP daarbij oprecht succes toe.
Over aandacht heeft ook de VVD de afgelopen weken niet te klagen gehad.
De VVD won slechts 1 zetel bij de verkiezingen, maar was daarmee wel de grootste partij en dus de grote winnaar. Samen met informateur Wiegel zette de VVD het onderhandelingsproces en het bestuursakkoord naar haar hand. Dat heeft de VVD knap gedaan, maar wel in een weinig transparant proces en met de uitdrukkelijke behoefte om zich als winnaar te profileren. Zelfvertrouwen is prima, maar hierbij wil ik de VVD graag ook wel de waarschuwing meegeven dat hoogmoed voor de val komt.
De derde partij in de nieuwe coalitie is het CDA. Zij hebben het minst in de aandacht gestaan tijdens het onderhandelingsproces en de uitkomst. Dat zou ze toch aan het denken moeten zetten. De partij profileert zich nog altijd als middenpartij maar heeft de kans laten lopen om, samen met de SP, te zorgen voor een bestuursakkoord waarin natuur, openbaar vervoer. Duurzame energie en arbeidsmarktbeleid meer aandacht krijgen. In haar programma geeft het CDA aan dat de kiezer er op kan rekenen dat het handelen van CDA politici gebaseerd is op gespreide verantwoordelijkheid, rentmeesterschap, solidariteit en publieke gerechtigheid. De PvdA hoopt van harte dat het CDA deze belofte de komende vier jaar gestand zal doen.
Voorzitter, dan nu de inhoud van het bestuursakkoord Tien voor Brabant.
De agenda van Brabant is de basis en het richtsnoer van het akkoord. Daar staat de PvdA volledig achter. Deze agenda is in de vorige periode na een zorgvuldig proces vastgesteld en het is goed om daar op verder te bouwen. Ook de keuze om het SER advies ‘Slim verbinden’ als bouwsteen te gebruiken ondersteunen wij. We zijn blij met de passage over aandacht voor maakindustrie, zorg, toerisme en recreatie, de passage over integrale aanpak van het buitengebied en de passage over het bevorderen van gebruik van de fiets en van vervoer per water, spoor en buisleidingen. Het stimuleren van collectief particulier opdrachtgeverschap is ook een punt waar de PvdA mee kan instemmen.
De PvdA stemt ook in met het verkleinen van het bestuur naar 5 gedeputeerden en de ambitie om efficienter te gaan werken. Maar het adagium ‘minder’ mag geen doel op zich worden, de kwaliteit dient wel uitgangspunt te blijven.
En daarmee komen we dan meteen bij een kritiekpunt van de PvdA:
Het bestuursakkoord is verfrissend kort, maar heeft daarbij, helaas, ingeboet aan duidelijkheid.
Iemand zei het laatst zo:
Je kunt het vergelijken met het dragen van een bikini 'Wat je ziet is belangrijk, maar wat er verhuld wordt is essentieel’.
Het akkoord is zodanig op hoofdlijnen dat je bijna zou gaan denken dat er een aantal zaken wel is afgesproken maar niet openbaar is gemaakt.
Een eerste punt dat de PvdA mist in het akkoord is een visie op integraal werken.
We hopen daartoe snel de eerste aanzetten te zien, want vanuit dit akkoord is het gevaar levensgroot aanwezig dat er weer verkokerd gewerkt gaat worden. Ten aanzien van bijvoorbeeld het thema volksgezondheid is, in de afgelopen jaren, zeker in Brabant, duidelijk geworden dat dit een integraal thema is, dat verbonden is dierziekten, aan het landelijk gebied, industrieterreinen en leefbaarheid.
Verder wordt er in het bestuursakkoord wel aangegeven dat de Agenda van Brabant leidend is maar in de verdere tekst wordt hier eenzijdig op in gegaan.
Het bestuursakkoord rept vooral over economie en mobiliteit
Terwijl de agenda van Brabant stelt dat we een drievoudige opdracht hebben in Brabant:
1. Het vergroten van de sociale veerkracht van de Brabantse samenleving
2. Het vernieuwen van de economische vitaliteit
3. Het anticiperen op de uitdagingen van de klimaatverandering en het daarmee
verbonden energievraagstuk
De duurzaamheidsbalans van Telos geeft aan dat er aandacht nodig is voor de werking van de arbeidsmarkt, verduurzaming van de energie, natuur, en de maatschappelijke participatie. Juist op die punten zien wij weinig tot niets terug in het bestuursakkoord.
De PvdA zal het college de komende jaren vooral kritisch volgen waar het gaat om:
- visie en inzet om de knelpunten op de arbeidsmarkt op te lossen en de inzet voor het sociale kapitaal van Brabant. De PvdA wil daarbij graag van van het college horen of er gevolg wordt gegeven aan de besluitvorming in de Staten van 4 februari jl. toen de Staten de aanbevelingen van het rapport arbeidsmarktbeleid overnamen en er een motie en een amendement zijn aangenomen.
- de aansluiting van MKB en beroepsonderwijs bij de campusontwikkeling
- het stimuleren van energiebesparing en het gebruik van duurzame energie. We zijn teleurgesteld dat deze prioriteit ontbreekt in het akkoord. De PvdA zal hierover een motie indienen, samen met GL, PvdD,
- het realiseren van de ecologische hoofdstructuur en de inzet van extra middelen voor behoud en ontwikkeling van de natuur in Brabant
- visie en beleid ten aanzien van de leefbaarheid op het platteland en de ontwikkeling van de landbouw
- een goed basisvoorzieningenniveau voor het openbaar vervoer. We zijn niet gerustgesteld door de zin in het bestuursakkoord dat de REELE vervoersbehoefte hierbij uitgangspunt is en door het kleine bedrag dat hiervoor uitgetrokken is in de financiele paragraaf.
- de aangetoonde nut & noodzaak bij het aanleggen van wegen. De provincie heeft minder geld te besteden en voordat er miljoenen geinvesteerd worden in de aanleg van een weg, moet daarvoor duidelijk zijn dat deze optie echt noodzakelijk is. De PvdA steunt de investeringen in en aandacht voor de N65 en N69 en N279, maar we bestrijden dat nut & noodzaak van de Wilhelminavariant is aangetoond. Overigens is het voor de PvdA niet duidelijk of de coalitiepartijen het hier al eens zijn over de inpassing van de weg.
- De inzet van de financiele middelen. Hoe worden de reeds ingeboekte bezuinigingen uitgewerkt? Hoe wordt de ongedekte 80 miljoen opgevangen en hoe wordt er omgegaan met stagnerende dossiers zoals ILG, jeugdzorg etc.
Voorzitter, Wij zullen het college niet alleen kritisch volgen op de bovenstaande punten, maar zonodig ook met intiatiefvoorstellen komen.
De PvdA wil haar bijdrage graag beginnen met het feliciteren van de VVD, CDA en SP met hun deelname aan het college van GS de komende periode. Er liggen voor onze provincie grote uitdagingen de komende jaren en wij wensen de partijen succes met het vormgeven en uitvoeren van beleid dat bijdraagt aan een Brabant waarin het voor iedereen goed wonen, werken en leven is.
Het bestuursakkoord is geschreven door een college in een nieuwe samenstelling. Dit betekent dat de PvdA zich gesteld ziet voor een nieuwe rol, die van oppositiepartij. En zoals eerder is opgemerkt over de SP ‘zij gedroegen zich achter de onderhandelingstafel anders dan als oppositiepartij’ zo zal voor de PvdA ook gelden dat wij als oppositiepartij andere accenten zullen leggen dan als coalitiepartij. Echter, de insteek van de PvdA zal zijn dat wij als Staten met z’n allen, aan het werk zijn voor Brabant en haar inwoners. Dat belang staat voor ons voorop. De PvdA zal zich dan ook opstellen als een contructieve oppositie-partij, waarbij voor ons de inhoud leidend zal zijn.
Als uitgangspunt zullen wij, als vanzelfsprekend, ons verkiezingsprogramma hanteren. Dat zal bij ons het ijkpunt zijn ten opzichte van de besluitvorming in de Staten en dat is bij ons ook het ijkpunt ten opzichte van het voorliggende bestuursakkoord.
Voorzitter, de PvdA wil kort wat zeggen over het formatieproces.
Nog voordat de PvdA op gesprek ging bij informateur Wiegel, had ik al vernomen van de partijen die mij voor waren gegaan, dat hij niet met de PvdA wilde, maar wel met de SP en dat de PVV vooralsnog geen kans maakte. Een programmatische vergelijking kwam in het gesprek en ook later niet aan bod. Bij de Pvda is het gevoel blijven hangen dat er niet zozeer gekeken is naar wat goed is voor Brabant, maar vooral naar wat goed is voor de VVD. Voor de transparantie van het proces was het juist geweest als er verslaglegging van de gesprekken had plaatsgevonden. De PvdA stelt ook vragen de vertrouwelijkheid en beslotenheid waarin de presidiumvergaderingen over het bestuursakkoord en de commissie-indeling plaatsvinden. De SP stelt nog terecht in haar verkiezingsprogramma “alleen besloten vergaderingen bij hele goeie redenen”
Goed, voorzitter, de PvdA wil ook kort wat zeggen over de inbreng van de verschillende partijen in het bestuursakkoord.
Veel aandacht is naar de SP gegaan. De SP betaalt in het college-akkoord een hoge prijs voor haar deelname. Principiële zaken als de ruit om E’hoven, de groei van E’hoven Airport, de teruggave van de Essentgelden, BSCH, Logistiek Park Moerdijk en de oprichting van een duurzaam provinciaal energiebedrijf zijn overboord gezet. Op haar regio-conferentie afgelopen week heeft de SP uitgesproken dat zij het verschil moet laten zien in de coalitie en zich moet profileren. Wij wensen de SP daarbij oprecht succes toe.
Over aandacht heeft ook de VVD de afgelopen weken niet te klagen gehad.
De VVD won slechts 1 zetel bij de verkiezingen, maar was daarmee wel de grootste partij en dus de grote winnaar. Samen met informateur Wiegel zette de VVD het onderhandelingsproces en het bestuursakkoord naar haar hand. Dat heeft de VVD knap gedaan, maar wel in een weinig transparant proces en met de uitdrukkelijke behoefte om zich als winnaar te profileren. Zelfvertrouwen is prima, maar hierbij wil ik de VVD graag ook wel de waarschuwing meegeven dat hoogmoed voor de val komt.
De derde partij in de nieuwe coalitie is het CDA. Zij hebben het minst in de aandacht gestaan tijdens het onderhandelingsproces en de uitkomst. Dat zou ze toch aan het denken moeten zetten. De partij profileert zich nog altijd als middenpartij maar heeft de kans laten lopen om, samen met de SP, te zorgen voor een bestuursakkoord waarin natuur, openbaar vervoer. Duurzame energie en arbeidsmarktbeleid meer aandacht krijgen. In haar programma geeft het CDA aan dat de kiezer er op kan rekenen dat het handelen van CDA politici gebaseerd is op gespreide verantwoordelijkheid, rentmeesterschap, solidariteit en publieke gerechtigheid. De PvdA hoopt van harte dat het CDA deze belofte de komende vier jaar gestand zal doen.
Voorzitter, dan nu de inhoud van het bestuursakkoord Tien voor Brabant.
De agenda van Brabant is de basis en het richtsnoer van het akkoord. Daar staat de PvdA volledig achter. Deze agenda is in de vorige periode na een zorgvuldig proces vastgesteld en het is goed om daar op verder te bouwen. Ook de keuze om het SER advies ‘Slim verbinden’ als bouwsteen te gebruiken ondersteunen wij. We zijn blij met de passage over aandacht voor maakindustrie, zorg, toerisme en recreatie, de passage over integrale aanpak van het buitengebied en de passage over het bevorderen van gebruik van de fiets en van vervoer per water, spoor en buisleidingen. Het stimuleren van collectief particulier opdrachtgeverschap is ook een punt waar de PvdA mee kan instemmen.
De PvdA stemt ook in met het verkleinen van het bestuur naar 5 gedeputeerden en de ambitie om efficienter te gaan werken. Maar het adagium ‘minder’ mag geen doel op zich worden, de kwaliteit dient wel uitgangspunt te blijven.
En daarmee komen we dan meteen bij een kritiekpunt van de PvdA:
Het bestuursakkoord is verfrissend kort, maar heeft daarbij, helaas, ingeboet aan duidelijkheid.
Iemand zei het laatst zo:
Je kunt het vergelijken met het dragen van een bikini 'Wat je ziet is belangrijk, maar wat er verhuld wordt is essentieel’.
Het akkoord is zodanig op hoofdlijnen dat je bijna zou gaan denken dat er een aantal zaken wel is afgesproken maar niet openbaar is gemaakt.
Een eerste punt dat de PvdA mist in het akkoord is een visie op integraal werken.
We hopen daartoe snel de eerste aanzetten te zien, want vanuit dit akkoord is het gevaar levensgroot aanwezig dat er weer verkokerd gewerkt gaat worden. Ten aanzien van bijvoorbeeld het thema volksgezondheid is, in de afgelopen jaren, zeker in Brabant, duidelijk geworden dat dit een integraal thema is, dat verbonden is dierziekten, aan het landelijk gebied, industrieterreinen en leefbaarheid.
Verder wordt er in het bestuursakkoord wel aangegeven dat de Agenda van Brabant leidend is maar in de verdere tekst wordt hier eenzijdig op in gegaan.
Het bestuursakkoord rept vooral over economie en mobiliteit
Terwijl de agenda van Brabant stelt dat we een drievoudige opdracht hebben in Brabant:
1. Het vergroten van de sociale veerkracht van de Brabantse samenleving
2. Het vernieuwen van de economische vitaliteit
3. Het anticiperen op de uitdagingen van de klimaatverandering en het daarmee
verbonden energievraagstuk
De duurzaamheidsbalans van Telos geeft aan dat er aandacht nodig is voor de werking van de arbeidsmarkt, verduurzaming van de energie, natuur, en de maatschappelijke participatie. Juist op die punten zien wij weinig tot niets terug in het bestuursakkoord.
De PvdA zal het college de komende jaren vooral kritisch volgen waar het gaat om:
- visie en inzet om de knelpunten op de arbeidsmarkt op te lossen en de inzet voor het sociale kapitaal van Brabant. De PvdA wil daarbij graag van van het college horen of er gevolg wordt gegeven aan de besluitvorming in de Staten van 4 februari jl. toen de Staten de aanbevelingen van het rapport arbeidsmarktbeleid overnamen en er een motie en een amendement zijn aangenomen.
- de aansluiting van MKB en beroepsonderwijs bij de campusontwikkeling
- het stimuleren van energiebesparing en het gebruik van duurzame energie. We zijn teleurgesteld dat deze prioriteit ontbreekt in het akkoord. De PvdA zal hierover een motie indienen, samen met GL, PvdD,
- het realiseren van de ecologische hoofdstructuur en de inzet van extra middelen voor behoud en ontwikkeling van de natuur in Brabant
- visie en beleid ten aanzien van de leefbaarheid op het platteland en de ontwikkeling van de landbouw
- een goed basisvoorzieningenniveau voor het openbaar vervoer. We zijn niet gerustgesteld door de zin in het bestuursakkoord dat de REELE vervoersbehoefte hierbij uitgangspunt is en door het kleine bedrag dat hiervoor uitgetrokken is in de financiele paragraaf.
- de aangetoonde nut & noodzaak bij het aanleggen van wegen. De provincie heeft minder geld te besteden en voordat er miljoenen geinvesteerd worden in de aanleg van een weg, moet daarvoor duidelijk zijn dat deze optie echt noodzakelijk is. De PvdA steunt de investeringen in en aandacht voor de N65 en N69 en N279, maar we bestrijden dat nut & noodzaak van de Wilhelminavariant is aangetoond. Overigens is het voor de PvdA niet duidelijk of de coalitiepartijen het hier al eens zijn over de inpassing van de weg.
- De inzet van de financiele middelen. Hoe worden de reeds ingeboekte bezuinigingen uitgewerkt? Hoe wordt de ongedekte 80 miljoen opgevangen en hoe wordt er omgegaan met stagnerende dossiers zoals ILG, jeugdzorg etc.
Voorzitter, Wij zullen het college niet alleen kritisch volgen op de bovenstaande punten, maar zonodig ook met intiatiefvoorstellen komen.
Reacties
Een reactie posten