Kritisch op 'Beheersstrategie Sociaal Domein'

Dinsdag 16 januari stond de meningsvormende vergadering 'Beheersstrategie Sociaal Domein' op de agenda. Mijn kritische betoog over beheerstrategie Sociaal Domein is kort door de bocht terug te brengen tot 3 punten:

1. Financiën op orde
2. Effect op inwoners inzichtelijk
3. Oplossing ook zoeken in andere domeinen.

Hieronder treft u mijn uitgebreide betoog:


Foto Ellen Schoumacher

Vz, De PvdA werd vorige week positief verrast dat het aantal zorgaanbieders, waar wij als sinds 2016 om vragen is teruggebracht van 428 naar 270. Een goede ontwikkeling zeker als dit bijdraagt aan de beheersing en kostenontwikkeling.

Vz. dan de commissienotitie. De PvdA maakt zich net als het college zorgen om de financiële situatie en voelt de urgentie voor het nemen van adequate maatregelen. De PvdA wil dat dit op een gedegen, verantwoorde en onderbouwde manier gebeurt. Niet alleen gericht op bezuinigen maar ook op het realiseren van efficiency. Dat vraagt om het inzetten van goed overwogen maatregelen waarvan de consequenties duidelijk zijn.
Onlangs was Jan Rotmans (hoogleraar transitiekunde en duurzaamheid) op bezoek bij de Philips Fruittuinen en hij vertelde het volgende:

Transformatie heeft tijd nodig en vraagt om een cultuuromslag bij gemeente, professionals en inwoners. Grote transities brengen chaos en instabiliteit met zich mee. Denk goed na over maatregelen en neem ze weloverwogen. Waak voor adhocracy. Het lijkt erop dat het goed functioneren en het willen beheersen van het systeem langzamerhand belangrijker wordt dan het goed functioneren van onze inwoners. Dat moet kantelen. De inwoner met zorgvraag staat straks onbedoeld meer buiten spel en wordt dadelijk een gevangene van starre regels, structuren en beheerssystemen. Van dat laatste krijgt de PvdA echt de rillingen.

Vz. de notitie met alle bijlagen is lastig te doorgronden. Zo is het nog niet altijd duidelijk welke inkoopvormen het beste aansluiten bij de verschillende producten en wat het gewenste effect zal zijn. De PvdA is dan ook benieuwd naar het implementatieplan v/h college half april.

Wij vragen aan de wethouder om in dit implementatieplan de volgende zaken mee te nemen:

1.    Wat concreet de financiële effecten zijn van deze notitie op de begroting die we als raad hebben goedgekeurd. In samenhang met de kwaliteit en uitvoering van de te leveren zorg.

2.    Hoe hoog de kosten zijn om in control te komen, bijv. kosten in te schatten procedures? En indien van toepassing iets te zeggen over toename administratieve lasten en/of herindicering?

3.    Geef in het plan per segment duidelijk aan welk plafond of budgetmanagementtool gehanteerd wordt en of dit met of zonder doorleverplicht is? Wat zijn de risico’s op wachtlijsten. Verschuiven we straks het probleem naar de instelling en dus indirect naar de inwoner?

Vz. In de notitie staat: ‘Onaanvaardbare wachtlijsten met het veld en de Raad operationaliseren’ De PvdA wil heel concreet, alvorens ze beslissingen kan nemen, weten welke plafonds en wachttijden de Wethouder acceptabel vindt. Kunt u ons concreet vertellen wat straks wel of niet aanvaardbaar is. En welke rol u van de raad verwacht? Graag een reactie van de Wethouder.


Vz. de PvdA wil waken dat beheersmaatregelen soms te snel worden ingevoerd zodat verkeerde aannames op gewenste uitkomsten ontstaan. Als de te verwachten effecten maar ook mogelijke bezwaarprocedures onvoldoende in beeld zijn is dat ongewenst. De hoeveelheid klachten in de eerste weken van het nieuwe jaar t.a.v. de HHO zijn verontrustend te noemen. Er is toen een verwacht percentage van 15% genoemd wat leidt tot bezwaren die ook nog ambtelijk worden afgehandeld. Deze potentiele onvoorziene financiële risico’s van procedures en bezwaren blijft wat de PvdA een ernstig zorgpunt. De PvdA zal hier de komende tijd bovenop blijven zitten.

Verder wil de PvdA dat er inkoopvoorwaarden worden opgesteld die het onmogelijk maken dat zorgaanbieders exorbitante winsten kunnen behalen.

Vz. dan nu mijn afronding. De PvdA heeft tijdens de begrotingsbehandeling diverse oplossingsrichtingen aangedragen die verder rijken dan het sociale domein alleen. We vinden dan ook dat de discussie over het dichten van financiële tekorten over meerdere domeinen gevoerd moet worden. De oplossing mag en kan, niet alleen bij het Sociaal domein gezocht worden.

Dank u wel voorzitter.